Značaj dimenzija sadnica tipa 1/2 na izbor optimalne gustine sadnje kod tri klona crnih topola sekcije Aigeiros (Duby)
Autor za korespodenciju:
Izvod
U radu su prikazani rezultati uticaja gustine sadnje reznica na proizvodnju sadnica tipa 1/2 tri klona crne topole sekcije Aigeiros na zemljištu tipa fluvisol, peskovite forme. Istraživani su klonovi PE 19/66, B-229 (Populus deltoides Bartr. ex Marsh.) i klon Pannonia (Populus × euramericana (Dode) Guinier), dok su primenjene gustine sadnje za proizvodnju sadnica tipa 1/2 bile u rasponu od gustih do retkih: 0.80×0.20 m, 0.80×0.25 m, 0.80×0.30 m, 0.80×0.40 m, 0.80×0.50 m. Rezultati istraživanja su pokazali da se klonovi razlikuju u preživljavanju i srednjoj visini sadnica tipa 1/2, dok se uticaj gustine sadnje manifestovao samo na srednje visine sadnica. Istraživani klonovi su imali različitu visinsku strukturu sadnica u zavisnosti od gustine sadnje što je potvrđeno numeričkim pokazateljima i neparametarskim testom Kolmogorov-Smirnova. Primenjeni različiti kriterijumi minimalne visine sadnica od 2.0 m, 2.5 m, 3.0 m i 3.5 m za sadni materijal pokazali su da je kod "niskih" kriterijuma (2.0 m) procenat neupotrebljivih sadnica minimalan kod svih gustina sadnje i sva tri klona topole, te izbor gustine sadnje treba da se zasniva na koliĉini proizvedenih sadnica po hektaru. Kod "visokih" kriterijuma (3.5 m) razlike u broju proizvedenih upotrebljivih sadnica po hektaru od većih ka manjim gustinama sadnje se smanjuju, a procenat neupotrebljivih sadnica je visok i kod najrećih gustina sadnje, što izbor pomera ka retkim gustinama sadnje. Kod "srednjih" kriterijuma minimalne visine sadnica (2.5 i 3.0 m), koji se najčešće sreću u rasadničkoj proizvodnji, uzimajući u obzir količinu sadnica po hektaru i procenat upotrebljivih sadnica kod svakog istraživanog klona, može da se izabere optimalne gustina koja se nalazi u okviru primenjenih gustina sadnje.
Ključne reči: gustina sadnje, klon topole, visina sadnice, visinska struktura